Wat staat er nog in het partijprogramma van de N-VA?

De voorstelling vanmorgen was maar een deel van hun programma. Vrijdag houden ze een tweede persconferentie over het sociaal-economisch luik. Vandaag legden ze vooral de focus op alles behalve economie: gezondheidszorg, mobiliteit, onderwijs, enzovoort.

Zo ging het over gezondheidszorg. "Het sociaal weefsel staat onder druk, en dat moeten we zien te herstellen", begon Ben Weyts. Ze willen dat onder meer doen door de slimme derdebetalersregeling. Als die doorgevoerd wordt, moet de patiënt bij de dokter alleen nog het remgeld betalen. De terugbetaling van de mutualiteit zou dan rechtstreeks naar de arts gaan.

Daarnaast pleit de N-VA voor een "evidence based practice": enkel behandelingen waarvan de werking wetenschappelijk bewezen is, komen nog in aanmerking voor terugbetaling. Dit is een impliciete verwijzing naar de alternatieve geneeskunde, zoals homeopathie.

Wanneer Belgen in aanraking komen met de overheid, is dat vaak met heel wat paperassen en formulieren. Ook daar wil de N-VA iets aan veranderen. Zo willen ze één vergunningsloket, waar zowel wegvergunning, socio-economische vergunning en andere vergunningen kunnen worden aangevraagd.

Ook het "only-once principe" staat hoog op het prioriteitenlijstje van de N-VA. Dit wil zeggen dat wanneer een burger zijn gegevens doorgeeft aan de ene overheidsdienst, andere overheidsdiensten dat niet meer moeten vragen aan de burger. De doorstroming gebeurt dus binnen overheidsdiensten zelf.

Dit is een principe dat al zo'n twintig jaar bestaat, maar nog weinig in de praktijk is omgezet. Op federaal niveau werd deze wet in november 2013 al gestemd.

Omtrent wonen is de N-VA kort: de woonbonus moet behouden blijven, en dat zowel voor al bestaande als nieuwe woningen.

Wat energiekosten voor gezinnen en bedrijven betreft, stelt de N-VA voor om een energienorm in te voeren. Die zou - naar analogie met de loonnorm, die bepaalt hoeveel de loonkosten mogen stijgen - de energiekosten redelijk moeten houden.

Overheidsbedrijven De Lijn en NMBS scoren slechte punten bij de N-VA. De Lijn moet ervoor zorgen dat de kostendekkingsgraad hoger ligt. Slechts 16% van de kosten worden gedekt door eigen inkomsten. Dit zou eventueel kunnen door een verhoging van de ticketprijs.

Ook moet de burger beseffen dat gratis openbaar vervoer niet bestaat. De N-VA steunt dus de afschaffing van het gratis openbaar vervoer voor 65-plussers, iets wat al vaker gezegd werd door N-VA'ers.

Een privatisering van de spoorwegen is volgens de N-VA de enige mogelijke oplossing om het spoorverkeer te verbeteren.

Zowel in het secundair als hoger onderwijs moeten er enkele zaken veranderen, vindt de N-VA. "Een brede eerste graad is geen goede oplossing, want zo stimuleer je de slimme kinderen niet", aldus Vlaams minister Geert Bourgeois (N-VA).

De problematiek van studietoelagen moet automatisch gebeuren. Dat zou misbruiken ook moeten voorkomen.

Indien zo'n studietoelage niet mogelijk is, wil de N-VA studieleningen invoeren. Studenten in het hoger onderwijs kunnen dan een lening aangaan en die enkele jaren later - als ze al werken - renteloos terugbetalen.

Daarnaast willen ze het aantal studenten dat in hun eerste jaar de verkeerde keuze maakt, terugdringen. Een niet-bindende oriënteringsproef moet duidelijk maken welke competenties er uitspringen.

Ook hier is de N-VA kort en duidelijk: "Wie voldoet aan de spelregels, is welkom". Een correct terugkeerbeleid is dan ook één van de pijlers van hun programma. Bovendien moeten criminele illegalen hun straf uitzitten in eigen land. Andere Europese landen hebben daarover al akkoorden gesloten, en België moet daarin volgen, aldus de N-VA.

Bovendien willen ze een verplichte taaltest invoeren voor anderstalige werkzoekenden. Op die manier wordt de drempel om op zoek te gaan naar werk verlaagd.

Een grondige hervorming van het justitielandschap is noodzakelijk. Volgens de N-VA is Vlaanderen het niet eens met Wallonië over welke richting justitie moet uitgaan. Wat ze onder meer willen voorkomen door die hervorming is het vrijkomen van criminelen door procedurefouten.

Elke straf moet dan ook correct worden uitgevoerd: elektronisch toezicht is geen straf, vindt de N-VA.

Wat de overbevolking in de gevangenissen betreft; is de N-VA vragende partij om faciliteiten te huren in het buitenland, waaronder Nederland, om het tijdelijke probleem op te lossen.

Als laatste hebben ze het over een "sterk Vlaanderen binnen een sterk Europa". Ze zijn voor Europese samenwerking, maar er moet meer vertrouwen komen in het Europese project. Zo willen ze het Vlaams Parlement de mogelijkheid geven om regelgevend op te treden. Dit kan ze nu niet doen doordat enkel het Federaal Parlement die mogelijkheid heeft.

Voort denken ze dat een kleinere Europese Commissie veel efficiënter zal zijn, net zoals één vergaderplaats voor het Europees Parlement.