Drie jaar cel voor Jo Lernout en Pol Hauspie

Het systeem van de talrijke nevenbedrijfjes rond Lernout & Hauspie was ten minste voor een deel frauduleus. Dat is de kern van het arrest van het Gentse hof van beroep op het proces van L&H.

Daarom heeft het hof de gewezen toplui Jo Lernout en Pol Hauspie veroordeeld tot vijf jaar cel, waarvan drie jaar effectief en een boete van 24.789 euro. Volgens het hof waren ze met hun medestanders Nico Willaert en Gaston Bastiaens schuldig aan valsheid in geschrifte en het knoeien met bedrijfsresultaten.

De klacht wegens bedrog bij de uitgifte van aandelen, is onontvankelijk verklaard. Ook heeft het hof de fraudebedragen verminderd. 

Naast de vier toplui van L&H zijn ook nog vier anderen beklaagden veroordeeld. Thomas Denys, lid van de raad van bestuur van L&H Investment Company, en Tony Snauwaert kregen een jaar effectief en een boete van 2.478 euro. Voormalig financieel directeur Carl Dammekens en KPMG-medewerker William Van Aerde kregen een boete van 2.478 euro.

Eerder had het hof de fraude bewezen geacht bij de zogenoemde LDC's (Language Development Companies), een netwerk van nevenbedrijfjes die indertijd rond Lernout & Hauspie werden opgezet. Die betaalden L&H vergoedingen voor het gebruik van de software over licentie.

Volgens het openbaar ministerie waren die LDC's bedoeld om de omzet en resultaten van L&H frauduleus op te krikken. De rechters hebben geoordeeld dat die LDC's aanvankelijk wel echt waren, maar zeker na '99 moesten die inderdaad de cijfers van L&H opfleuren en waren de contracten frauduleus. Het was net de zaak van de LDC's die aan de basis lag van de val van L&H.

Vanochtend om iets over 9 uur is voorzitter Robert Pieters (foto) van het hof van beroep in Gent begonnen met het voorlezen van het arrest over Lernout & Hauspie. Dat telt niet minder dan 2.100 bladzijden, maar de voorzitter beperkt zich tot de essentie omdat het voorlezen anders weken zou duren. 

Er staan 21 verdachten terecht. De meest bekende zijn de voormalige toplui Jo Lernout, Pol Hauspie, Gaston Bastiaens en Nico Willaert. Zij waren zelf aanwezig, evenals Philippe Vermeulen. De meeste anderen laten zich vertegenwoordigen door hun advocaat.

• Dexia, de voormalige huisbankier van L&H, en het auditorenbureau KPMG moeten wel degelijk terechtstaan in de zaak Lernout & Hauspie. Het hof van beroep volgt de argumentatie van Dexia en KPMG dus niet. De bank had argumenteerd onterecht gedagvaard te zijn, maar het hof van beroep volgt die argumentatie dus niet.
• Het hof van beroep gaat ook niet in op de vraag van Dexia om prejudiciële vragen te stellen aan het Grondwettelijk Hof. Of Dexia ook daadwerkelijk schuldig wordt bevonden of niet, zal pas later in het arrest aan bod komen.
• Tony Snauwaert, Francis Vanderhoydonck en Thomas Denys hadden gevraagd om niet vervolgd te worden omdat, zo argumenteerden ze, het dossier onbeheersbaar was geworden. Het hof van beroep gaat niet op hun vraag in. Het hof merkte op dat slechts vier van de twintig beklaagden die opmerking maakten, waarvan enkel Snauwaert bij aanvang van het proces. Volgens het hof konden alle beklaagden zich laten bijstaan door een advocaat, zelfs kosteloos, en was er voldoende tijd tussen de inverdenkingstelling en de behandeling van de zaak ten gronde.
• Philip Beernaert en Patrick Deschrijver, twee gewezen leden van de juridische dienst van Lernout & Hauspie gaan vrijuit. Het hof van beroep stelt dat "het recht op een eerlijk proces onherroepelijk is geschonden en de stafvordering bijgevolg onontvankelijk is".
• Ook de strafvordering tegen jurist Christophe Lammar wordt onontvankelijk verklaard omdat hij te laat in verdenking werd gesteld.
• Gaston Bastiaens, gewezen CEO meende dat hij geen eerlijk proces kreeg en riep een schending van de mensenrechten in. Hij verwees naar zijn arrestatie in de Verenigde Staten, waarbij hij voor het oog van de camera aan handen en voeten geboeid werd. Bastiaens meende dat het OM niet alle elementen à décharge onderzocht en bewust stukken achterhield. Het hof volgt zijn argumentatie echter niet, en is van oordeel dat Bastiaens moet terechtstaan. Of Bastiaens ook daadwerkelijk schuldig wordt bevonden of niet, zal pas later in het arrest aan bod komen.
• Ook de strafvordering tegen Philippe Vermeulen, de gewezen topman van het investeringsfonds FLV Fund wordt onontvankelijk verklaard omdat hij te laat in verdenking werd gesteld.
• Dirk Cauwelier, de gewezen handelsrechter uit Ieper, die ook lid was van het auditcomité van Lernout & Hauspie, had ingeroepen dat de voorrang van rechtsmacht veel vlugger had moeten worden ingeroepen (omwille van zijn positie als rechter nvdr.) en dat zijn rechten als zodanig werden geschonden. De voorzitter heeft zijn vraag om zijn inverdenkingstelling onontvankelijk te verklaren, verworpen.
• Ook Dexia had ingeroepen dat de bank laattijdig in verdenking werd gesteld (in 2003 nvdr.). Maar het hof oordeelt dat dit "geenszins" het geval is. Artesia was de huisbankier van Lernout & Hauspie en fuseerde later met Dexia. Het hof wees erop dat er geen elementen voorhanden waren die erop wezen dat de fusie met Artesia zou zijn afgeblazen indien de inverdenkingstelling vroeger zou zijn gebeurd.
• Dexia had ook aangebracht dat er sprake zou zijn van minstens een schijn van partijdigheid, in verband met een burgerlijke procedure in Singapore, maar daar ging het hof niet op in. Ook van willekeurigheid was volgens de rechter geen sprake. Het is volgens het hof niet omdat bepaalde beklaagden niet vervolgd werden, dat het recht op verdediging is geschonden.
  
• Het hof heeft ook procedurele argumenten van het auditorenbureau KPMG tegen de inverdenkingstelling verworpen. De rechters kunnen zich vinden in de klacht van KPMG dat een groep deskundigen die het openbaar ministerie bijstonden, buiten zijn boekje is gegaan en daardoor wordt een deel van hun deskundigenverslag geweigerd. Toch wordt de klacht tegen KPMG gehandhaafd.
• Volgens het hof was er wel degelijk sprake van fraude bij de LDC's of nevenbedrijfjes van L&H. Aanvankelijk waren die echt, maar zeker na '99 werden veel van die bedrijfjes enkel opgezet met de bedoeling om de cijfers van het bedrijf op te krikken. De LDC's betaalden vergoedingen voor het gebruik van software van L&H.
• Het hof van beroep acht de gewezen toplui Jo Lernout en Pol Hauspie schuldig aan de meeste aanklachten die tegen hen waren ingebracht.
• Het hof acht ook de andere twee toplui van L&H Nico Willaert en Gaston Bastiaens schuldig aan onder meer valsheid in jaarrekening, gebruik van valse stukken en valsheid in geschrifte.
• De leden van het interne auditcomité van L&H, Dirk Cauwelier, Erwin Vandendriesche en Marc de Pauw zijn vrijgesproken.
• Ook de bank Dexia en bedrijfsrevisor KPMG zijn vrijgesproken. Daardoor is de kans klein dat de gedupeerden een schadevergoeding zullen krijgen.
• Jo Lernout en Pol Hauspie zijn veroordeeld tot een celstraf van vijf jaar, waarvan drie jaar effectief. Het gaat om de maximumstraf die het openbaar ministerie geëist had.

Zodra het beschikbaar is, kunt u het volledige arrest, goed voor zo'n 2.100 bladzijden bekijken op deredactie.be