De eerste 25.000 fairphones zijn klaar

Het Nederlandse bedrijf Fairphone brengt vandaag zijn eerste smartphones op de markt die zijn samengesteld uit conflictvrije grondstoffen. Half mei begon het bedrijf met een crowdfunding campagne en startte met de productie toen 5.000 mensen intekenden. Vandaag hebben 25.000 mensen onder wie 800 Belgen zo’n fairphone gekocht en rolt hij van de band.

Een deel van de grondstoffen komt uit mijnen in Katanga, in het oosten van Congo, uit een streek die haast niet wordt geteisterd door rebellie. Fairphone heeft zich in Congo aangesloten bij twee projecten, het ‘Conflictvrij Tin Initiatief’ en ‘Solutions for Hope’, die door controle garanderen dat de opbrengst van de mineralen niet terechtkomt bij illegale gewapende groepen.

In de mijnen van Mai Baridi en Kisengo wordt coltan (colombo-tantalium) gedolven, in een concessie van het Congolese mijnbedrijf MMR. De mijnwerkers krijgen er een betere sociale omkadering dan in artisanale mijnen, ze krijgen helmen en materiaal, en verkopen zelf hun gedolven grondstoffen door aan een coöperatieve, tegen een vaste prijs. Ter plaatse krijgt het coltan een zegel , het wordt gecontroleerd door de plaatselijke overheid en gaat dan richting Kalemie, een havenstad aan het Tanganyikameer.

Daar koopt MMR het coltan over van de coöperatieve en wordt het geraffineerd en extra verzegeld. “Eén zegel gaat mee met de vracht, een ander houden we hier om te kunnen traceren waar elk steentje vandaan komt”, zegt Mrityunjay Sonar van MMR. Vanuit Kalemie wordt het coltan uitgevoerd over het meer naar Tanzania en vandaar naar Maleisië en China. Daar lopen vandaag de eerste fairphones van de band.

Duurzaam

Fairphone wil op lange termijn een compleet recycleerbare telefoon maken. In deze Fairphone OS , die op het besturingssysteem Android 4.2. werkt, is er plaats voor twee simkaarten, de gebruiker moet zelf de nodige accessoires aanschaffen en de verpakking is tot een minimum herleid. Het bedrijf steunt ook projecten in landen waar het elektronische afval wordt verwerkt.

Wetgeving

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling heeft een richtlijn uitgevaardigd om de aanvoer van grondstoffen transparant te maken. Een honderdtal bedrijven die grondstoffen halen uit Centraal-Afrika past die richtlijn al toe. Het gaat dan om goud en de zogenoemde 3T’s: tin, tantalium en tungsten (wolframiet). Bedoeling is de illegale handel in grondstoffen uit conflictgebieden aan banden te leggen.

De Europese Commissie wil die richtlijnen nu omzetten in wetgeving. Experts waarschuwen wel dat een te strenge wetgeving kan leiden tot een de facto embargo tegen al wat er aan grondstoffen uit de regio komt. “De regelgeving moet vooral oog hebben voor de noden van de plaatselijke mijnbouwers”, zegt Ken Matthysen van onderzoekscentrum IPIS.

Meest gelezen