"Rusland heeft zich verkeken in Oekraïne"

Oekraïne beleeft cruciale ogenblikken, zei EU-commissaris De Gucht (Open VLD) vanavond in "Reyers Laat" op Canvas. Wat er nu gebeurt, is volgens hem wel degelijk de verantwoordelijkheid van president Viktor Janoekovitsj, die volgens De Gucht alle legitimiteit als staatshoofd in Oekraïne verloren heeft.

Janoekovitsj was eerder wel geneigd om het associatieverdrag met de Europese Unie te ondertekenen, maar heeft dat onder druk van Rusland niet gedaan, betreurt De Gucht. Moskou dreigt immers met het stopzetten van de levering van goedkoop aardgas en het "bovenhalen van het chequeboek door de Russische president Vladimir Poetin" op een ogenblik dat Oekraïne aan de rand van de financiële afgrond stond.

Rusland heeft zich volgens De Gucht echter verkeken op de hardnekkigheid waarmee de Oekraïense oppositie drie maanden lang in de winter op straat bleef komen tegen de beslissing van Janoekovitsj. Toch gelooft De Gucht niet in een Russische interventie, zoals sommige waarnemers vrezen.

Hij sluit ook niet uit dat Oekraïne later het verdrag met de EU toch zal ondertekenen, want dat is ook in het belang van dat land en kan de modernisering van Oekraïne ondersteunen. In de praktijk zou dat betekenen dat Kiev zowat alles wat het produceert naar de EU kan uitvoeren zonder belastingen en dat is toch de grootste afzetmarkt.

Dat verdrag is overigens niet tegen Rusland gericht, zegt De Gucht, want niemand verbiedt Oekraïne om ook handel te drijven met Moskou. Wel vindt hij dat voormalige Sovjetrepublieken zoals Oekraïne, Georgië en Moldavië als soevereine staten hun eigen toekomst moeten kunnen kiezen, eventueel los van Rusland. Dat is democratie, zei De Gucht.