Krijgt Ampelmännchen een vrouwtje?

Als het van Martina Matischok van de sociaaldemocratische SPD afhangt, krijg het Ampelmännchen (verkeerslichtmannetje) er binnenkort een vrouwelijke tegenhanger bij in de Duitse hoofdstad Berlijn. Ze heeft daarvoor een voorstel ingediend bij de Berlijnse districtraad. "We willen de Ampelmann niet vervangen, maar wel vervolledigen. Het gaat hier om gelijkheid", klinkt het.

De politica heeft ook al een idee van hoe de Ampelfrau er moet uitzien, met name als "een zelfzekere, moderne vrouw". Seksistische stereotypen als een paardenstaart en hoge hakken zijn dan ook uit den boze.

Zelfs als de districtraad het voorstel goedkeurt, ligt de eindbeslissing bij de verkeersautoriteiten en daar zijn ze niet zo happig op het voorstel. "Het zal een complete chaos zijn als we op ieder kruispunt een vrouwtje zouden moeten installeren", zegt een woordvoerder. Voor Matischok is het echter al voldoende mocht het Ampelmädchen er op enkele plaatsen komen. In andere Duitse steden heeft de Ampelfrau overigens al haar introductie gemaakt.

Het Ampelmännchen werd in de jaren 50 in de toenmalige DDR bedacht door verkeerspsycholoog Karl Peglau. Hij wilde het alsmaar drukker wordende verkeer veiliger maken voor de voetgangers. Het figuurtje dat daarbij moest helpen, moest veel meer menselijkheid uitstralen dan de tegenhanger in West-Berlijn.

Het ontwerp zelf was lange tijd voer voor politieke discussies. Een krullenbol verwees te veel naar mensen uit het zuiden van Duitsland en een zijscheiding in het kapsel deed - om begrijpelijke redenen - te veel denken aan het fascisme. Pas toen Erich Honecker - het latere staatshoofd van de DDR - op tv verscheen met een strooien hoed, was het verkeersmannetje geboren. In 1974 werd het mannetje officieel geïntroduceerd en vanaf dan figureerde het ook in talrijke verkeersprogramma's voor kinderen. Het figuurtje werd zo ongemeen populair.

Met de val van de Berlijnse Muur en de Duitse eenmaking kwam er aanvankelijk ook een einde aan het sympathieke Ampelmännchen. Alle verkeerslichten werden immers gelijkgeschakeld met het West-Duitse systeem. Maar in een vlaag van "Ostalgie" - een nostalgisch verlangen naar het leven in de DDR - kreeg het Männchen terug een plaats in het Berlijnse straatbeeld. Meer nog: heden ten dage is het zelfs een heuse toeristische attractie en zijn talrijke souvenirs geïnspireerd op het verkeersmannetje: shirts, handdoeken en zelfs snoepjes in de vorm van het Ampelmännchen worden te koop aangeboden.

Met het voorstel van de Berlijnse politica komt er dus mogelijk een nieuwe fase in het leven van het beroemde Berlijnse Ampelmännchen.