Volendam, tien jaar na de brand

De brand duurde niet eens erg lang, maar was wel fel en fataal. In het Nederlandse vissersdorp Volendam kwamen op Nieuwjaarsochtend 2001 14 jonge mensen om het leven. Tijdens het nieuwjaarsfeest had één bezoeker in het kleine en drukke café De Hemel sterretjes aangestoken. De kerstversiering vloog in brand. 180 mensen raakten gewond en voor het leven verminkt.

Tien jaar later is er in Nederland opnieuw veel aandacht voor de brand. Het gaat in bijna alle programma’s over de kracht van de gewonden en de kracht van het dorp. Volendam is een klein vissersdorp met een hechte gemeenschap waar iedereen Keizer, Muhren, Jonk, Tol, Smit, Veerman of Schilder heet.

Uit het katholieke dorp in een protestante omgeving, komen in verhouding veel bekende muzikanten vandaan (BZN, The Carts, Jan Smit). En het is een van de kleinste gemeenten met een betaald voetbalclub. Op dit moment is er zelfs een musical over Volendam die in het hele land te zien is.

Het dorp spreekt tot de verbeelding, de ramp ook. Een herdenkingsprogramma bij de EO, maar ook bij de TROS en bij de regionale omroep. Een aantal slachtoffers heeft ook heel bijzondere foto’s van zich laten maken.

Tien jaar na de brand is er opnieuw veel aandacht voor de brandveiligheid. Naar aanleiding van de brand ontstond er een heftige discussie over de veiligheid in cafés. Uit onderzoek bleek dat de eigenaar van Café De Hemel nalatig was geweest bij de inrichting van zijn café tien jaar geleden.

Er zijn de afgelopen jaren veel nieuwe regels ingevoerd. Versiering moet bijvoorbeeld zo hoog worden opgehangen, zodat bezoekers er niet bij kunnen. De versiering moet ook van brandwerend materiaal zijn. Horecagelegenheden moeten voldoende nooduitgangen hebben en er moeten genoeg blusmiddelen zijn. De bedrijven worden de afgelopen jaren ook meer en beter gecontroleerd.

Voor de commerciële radionieuwszender BNR zeggen vertegenwoordigers van Koninklijke Horeca Nederland en de brandweer dat een ramp als in Volendam nog steeds niet te voorkomen is, maar dat de kans op zo’n ramp een stuk kleiner is geworden.

De brand in Volendam wordt op nieuwjaarsdag herdacht. Tegenover de plek waar café De Hemel zat, staat een beeld. Daar worden toespraken gehouden. In de Vincentiuskerk is ’s ochtends een mis en ’s middags is er in de kerk een speciale bijeenkomst met woord en beeld. Een van de slachtoffers zal daar voorlezen uit een boek dat zij schreef over de brand.

Joris van de Kerkhof is correspondent in Nederland

Meest gelezen