Is de temperatuur nu al gestegen?

De EU-landen hebben afgesproken dat de temperatuur op aarde maximaal met twee graden mag stijgen om te vermijden dat er een "gevaarlijke menselijke verstoring van het klimaatsysteem optreedt". In België is die stijging nu al bereikt.

Sinds het begin van de 20e eeuw is de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op aarde gestegen met 0,74 graden Celsius. Boven land was die stijging nog groter, 1 graad namelijk.

Een dergelijke stijging is ongewoon, zowel wat betreft de omvang ervan als de snelheid waarmee ze is opgetreden. Ze overtreft dan ook ruim de natuurlijke schommelingen van de laatste duizend jaar.

Bovendien gaat de opwarming steeds sneller: de laatste 50 jaar bedroeg de gemiddelde jaarlijkse opwarming bijna het dubbele van de laatste 100 jaar. En in de laatste drie decennia alleen al steeg de temperatuur met 0,6 graden.De 22 warmste jaren wereldwijd sinds 1850 zijn allemaal te vinden in de periode tussen 1980 en 2007.

Europa warmt sneller op

Het noordelijk halfrond blijkt sneller op te warmen dan het zuidelijk en in Europa is de stijging nog sterker: de gemiddelde temperatuur steeg er sinds 1900 met 1 graad en zelfs met 1,2 graden als men enkel de temperatuur boven land bekijkt.

Het warmste jaar sinds het begin van de metingen was 2007 en de 11 warmste jaren sinds 1850 lagen allemaal in de periode 1989-2007. De temperatuur stijgt het sterkst in de lente en de zomer, in de herfst is er geen stijging.

België nog warmer

In België is de stijging zelfs nog groter: sinds 1833, het begin van de metingen, is de temperatuur met 2 graden gestegen. Die stijging gebeurde niet gelijkmatig maar in twee sprongen van ongeveer een graad: een rond 1910 en een aan het eind van de jaren 80.

Met jaargemiddelden van 11,5 en 11,4 graden waren 2007 en 2006 absolute recordjaren sinds het begin van de metingen. De tien warmste jaren sinds 1833 vallen allemaal na 1989, de tien koudste deden zich daarentegen voor voor 1888. 2008 valt met een gemiddelde jaartemperatuur van 100,9 graden nog net buiten de top 10 van de warmste jaren.

De plotse opwarming in het begin van de 20e eeuw brengt het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) in verband met de verhoogde activiteit van de zon en de tamelijk zwakke vulkanisch activiteit in die periode -vulkanen stoten stof en zwavelverbindingen uit die het zonlicht tegengehouden -. De stijging in het midden van de jaren 80 kan daardoor echter niet verklaard worden en wordt toegeschreven aan de toegenomen concentratie van broeikasgassen.

Meest gelezen