Maakt de woonbonus huizen duurder?

Vanochtend vloog de stok in het immo-hoenderhok toen De Tijd een document van de Vlaamse administratie publiceerde waarin stond dat de woonbonus niet in stand kan worden gehouden als die via de zesde staatshervorming wordt overgeheveld naar Vlaanderen. Dat zou volgend jaar het geval zijn.

Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) belooft dat er niet geraakt zal worden aan bestaande woonkredieten, maar voor de nieuwe hypotheekleningen na januari volgend jaar zijn "alle opties nog open".

Concreet is de woonbonus het fiscaal voordeel dat iemand geniet als hij een hypotheeklening afsluit. Met die woonbonus wil de overheid het mensen gemakkelijker maken om een eigen woning of appartement te verwerven omdat dat beschouwd wordt als een vierde pensioenpijler en een vrij veilige vorm van vermogen. 

De woonbonus was dus bedoeld om het mensen gemakkelijker te maken om een eigen woning te verwerven, maar volgens sommige experten heeft die de prijzen juist mee de hoogte ingejaagd.

Luc Machon van het Beroepsinstituut Vastgoedmakelaars zei in "Terzake" op Canvas dat de woonbonus onbedoeld de vraag stimuleert en dus de prijzen op de woningmarkt mee de hoogte in heeft gejaagd, al zijn er ook andere factoren.

Volgens professor Johan Albrecht (UGent en denktank Itinera) klopt dat. Hij schat dat de woonbonus de voorbije jaren geleid heeft tot een stijging van 7 tot 8%. Mocht die bonus wegvallen, dan is een correctie met dezelfde percentages mogelijk.

Economist Geert Noels (Econopolis, foto links) maakt zich echter niet veel zorgen over een plotse inzakking van de woningmarkt. Er zijn hervormingen in het systeem nodig, maar die zullen geleidelijk gebeuren. Hij raadt kandidaat-kopers dan ook aan om nooit overhaast beslissingen te nemen bij een dergelijke aankoop.

Volgens Bart Tommelein, Vlaams fractievoorzitter bij Open VLD, is het grootste probleem de onduidelijkheid die er nu op de woningmarkt heerst. Zoals in andere dossiers schuift de Vlaamse regering ook dit probleem voor zich uit zonder beslissingen te nemen, werpt Tommelein Peeters voor de voeten.

Tommelein zegt ook dat de beslissing om die woonbonus over te hevelen al drie jaar geleden genomen is en begrijpt niet waarom de Vlaamse regering nu nog geen knoop heeft doorgehakt. Daardoor weten kopers en verkopers drie maanden voor de deadline nog altijd niet waar ze aan toe zijn met die bonus.

Hij begrijpt dat er wellicht op termijn hervormingen nodig zijn, maar nu moet Peeters vooral duidelijkheid scheppen, zegt Tommelein.

Vlaams parlementslid Mieke Vogels (Groen) noemt de huidige woonbonus een "financiële ramp voor Vlaanderen" die zijn oorspronkelijke doel voorbijgeschoten is.

Volgens haar profiteren enkel verkopers en banken van de bonus en niet de kopers. Zij wil alternatieve voorstellen om meer mensen aan een eigen woning te helpen en betaalbaar wonen in Vlaanderen te realiseren.

Groen wil de middelen die naar Vlaanderen komen, heroriënteren richting een gereguleerde huurmarkt met richthuurprijzen en huursubsidies.