Hoe zit dat nu met grote en kleine regeringen?
Weet u nog? De regeringen -Eyskens V (1968-1972) met 27 ministers en 2 staatssecretarissen en -Leburton I (1973) met 22 ministers en 14 staatssecretarissen. Dat waren nog eens echte obesitasregeringen. Sindsdien is het aantal excellenties in de federale regering stelselmatig verminderd, en dat heeft uiteraard veel te maken met de overheveling van steeds meer bevoegdheden naar de gewesten en de gemeenschappen. De federale overheid slankt steeds verder af.Ā
Intussen zit ons land wel met een Vlaamse regering, een Waalse Gewestregering, een Franse Gemeenschapsregering, een Duitse Gemeenschapsregering en een regering in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het aantal vacatures voor politici is er met andere woorden niet echt op verminderd.
Om Di Rupo I enigszins te kunnen vergelijken met vorige federale regeringen is 1988 een goed referentiepunt. In dat jaar wordt de zogenoemde derde staatshervorming van de regering-Martens VIII een feit, met de oprichting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de overheveling van belangrijke bevoegdheden zoals onderwijs.
Vanaf de regering-Martens IX zien we dan ookĀ dat het aantal ministers geleidelijk afneemt.
Alsmaar slankere regeringen
Hieronder een overzicht van het aantal federale ministers en staatssecretarissen vanaf 1989.
Ā | ministers | staatssecretarissen | totaal |
Martens IX | 17 | 9 | 26 |
Dehaene I | 15 | 1 | 16 |
Dehaene II | 15 | 1 | 16 |
Verhofstadt I | 15 | 3 | 18 |
Verhofstadt II | 14 | 6 | 20 |
Verhofstadt III | 14 | - | 14 |
Leterme I | 15 | 7 | 22 |
Van Rompuy I | 15 | 7 | 22 |
Leterme II | 15 | 6 (+1 regeringscommissaris) | 22 |
Di Rupo I | 13 | 6 | 19 |
Ā
(Bron: Wikipedia)
Daaruit blijkt dat de regering-Di Rupo I zeker niet de kleinste regering ooit is, maar wel de regering met het kleinste aantal ministers sinds 1989. Van een obesitasregering is echter geen sprake.
Waarom staatssecretaris en geen minister?
Aanvankelijk was geopperd dat de regering-Di Rupo I slechts 15 ministers zou tellen. Na de lange onderhandelingen van vorige nacht en vanmorgen is het dus 13 ministers en 6 staatssecretarissen geworden.
In tegenstelling tot de ministers wonen staatssecretarissen alleen de ministerraad bij als het daar gaat over het beleidsdomein waarvoor zijn verantwoordelijk zijn. Bovendien heeft een staatssecretaris geen stemrecht in de ministerraad en wordt hij toegevoegd aan een minister. Dat betekent dat die minister ook verantwoordelijk is voor zijn staatssecretaris.
In zekere zin kan je inderdaad stellen dat de post van staatssecretaris een manier kan zijn om elke regeringspartij met voldoende politieke mandaten te belonen.