Binnenland Politiek

"Hoelang kun je je kop in het zand steken?"

Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten vindt het geen slecht idee om de opkomstplicht te veranderen in stemrecht. "Als je de opkomstplicht afschaft, worden politici gedwongen om kiezers naar de stembus te lokken", zegt ze in De Standaard. De hele discussie over opkomstplicht en stemrecht wordt weer aangezwengeld nu uit onderzoek is gebleken dat bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen 1,1 miljoen Belgen niet stemden.
Sandra Cardoen
BELGA/JANSENS

"Hoelang kun je je kop in het zand steken", vraagt Rutten zich af. Ze krijgt daarbij de steun van Ben Weyts, N-VA-ondervoorzitter. "Mensen zien verkiezingen nu als een opdracht. Ze moeten het als een recht zien", stelt hij.

SP.A-voorzitter Bruno Tobback vindt het cijfer zorgwekkend, maar is toch voorstander van de opkomstplicht net als CD&V-voorzitter Wouter Beke. "In dit land hebben we de facto al bijna een systeem van stemrecht zitten. Maar daarom ben ik nog geen voorstander van de afschaffing van de opkomstplicht. Onze samenleving is een zaak van rechten én plichten", zegt Beke.

Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen bracht 1.152.503 ingeschreven kiezers geen stem uit. Dat blijkt uit cijfers die het tijdschrift Sampol publiceerde op basis van onderzoek door Filip De Maesschalck van de afdeling Geografie van de KU Leuven. Het electoraal absenteïsme loopt nog op als je er ook de niet-Belgen bijtelt die stemrecht hebben, maar zich niet inschreven. Dan kom je uit op 1.811.785 stemgerechtigden die niet stemden.

Walen kunnen beter enthousiasmeren om te gaan stemmen

Nooit lag het percentage niet-stemmers zo hoog bij de gemeenteraadsverkiezingen. Een trend die zich ook doorzet in Europa. Een van de verklaringen voor ons land zou kunnen zijn dat minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) vóór de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar zei dat niet-stemmen ongestraft zou blijven.

Bij de niet-Belgen, die stemgerechtigd zijn, zijn er opvallend veel die zich niet inschrijven. "Die mensen krijgen een brief die ze moeten binnenbrengen op het gemeentehuis, maar de drempel is te hoog", legt CD&V-parlementslid Veli Yüksel uit op Radio 1. Hij stelt voor dat de overheid in het vervolg naar mensen die in aanmerking komen om te stemmen, gewoon een duidelijke oproepingsbrief stuurt.

In Wallonië ligt het percentage niet-Belgen dat niet gaat stemmen lager dan in Vlaanderen. "In Wallonië slagen ze er beter in om die mensen te doen inschrijven. De Walen slagen er dus beter in mensen te enthousiasmeren om te gaan stemmen", zegt politiek verslaggever Ivan De Vadder op MNM.

Meest gelezen