"Europa beschikt over waarde(n)volle fundamenten"

De "State of the European Union" is een gezamenlijk initiatief van de vzw Ryckevelde, het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap (VLEVA) en het Vlaams Parlement. Elk jaar houdt een vooraanstaand spreker een toespraak over Europa en de Europese integratie. Vorig jaar was de spreker de intussen overleden Gerard Mortier.

Dit jaar hamerde Koen Lenaerts in zijn toespraak vooral op het belang van de gemeenschappelijke Europese waarden die volgens hem de "essentie" en "fundamenten" vormen van de Europese constructie.

In zijn betoog schetste de hoogleraar Europees recht de historische evolutie van de EU, gaande van een vredesproject met de focus op economische samenwerking tot een echte unie met stapsgewijs meer en meer aandacht voor democratische waarden, mensenrechten en solidariteit.

Lenaerts verwees daarbij niet alleen naar arresten van het Europees Hof, maar ook naar de eurocrisis. Die crisis heeft volgens hem de solidariteit tussen lidstaten aangetoond. "Die crisis heeft getoond dat echte solidariteit tussen de lidstaten noodzakelijk kan zijn om een economische en monetaire unie in stand te houden. Wanneer een lidstaat in financiële moeilijkheden komt, kan het gemeenschappelijk belang vereisen dat de andere lidstaten voor hem in de bres springen", luidt het.

Lenaerts erkent dat de Europese constructie niet af is. "Af zal ze wellicht nooit zijn. Het belangrijkste is dat ze over stevige fundamenten beschikt waar we allemaal achter staan, dat we instellingen hebben die over die fundamenten waken en dat instellingen zoals het Hof van Justitie die fundamenten vrijwaren van verstarring. Dat maakt Europa écht de moeite waard", aldus Lenaerts.