Vergeven maakt vergeten gemakkelijker

Tot die conclusie zijn onderzoekers van de Schotse University of St. Andrews gekomen op basis van experimenten. De bevindingen van teamleider dokter Saima Noreen, Raynette N. Bierman en Malcolm D. MacLeod zijn gepubliceerd in Psychological Science en de volledige tekst is te vinden op de website van de universiteit.

“Het is al langer geweten dat leren om anderen te vergeven, positieve gevolgen kan hebben voor de fysieke en mentale gezondheid van een individu,” vertelt hoofdonderzoeker Saima Noreen aan Psych Central News. “De vaardigheid om nare herinneringen te vergeten, kan een effectieve strategie vormen om beter met de narigheid om te gaan en verder te gaan met ons leven.”

Vanuit het perspectief van de cognitieve wetenschap, kan het overwinnen van de sterke negatieve gevoelens tegenover de persoon die ons onrecht heeft aangedaan, en het onderdrukken van de impuls tot vergelding of wraak, processen die cruciaal zijn voor vergeving, gezien worden als executieve controle, de hogere controlefuncties van de hersenen. 

Onderzoek toont aan dat deze executieve controle ook betrokken is bij ons vermogen om iets te vergeten, als we gemotiveerd worden om het te vergeten. En dus besloten Noreen en haar collega te onderzoeken of ditzelfde cognitieve mechanisme een link zou kunnen vormen tussen vergeving en vergeten.

Ze verzamelden een groep proefpersonen en schotelden ze scenario’s voor waarin onder meer gestolen, vreemdgegaan en gelasterd werd. Na afloop moesten de proefpersonen de wandaden evalueren en aangeven of zij als slachtoffer de dader zouden vergeven.

Een week of twee weken later lazen de proefpersonen de scenario’s opnieuw en aan elk scenario werd nu een neutraal woord gekoppeld. Nadat de proefpersonen geleerd hadden welk woord bij het scenario hoorde, kregen ze sommige van deze woorden te zien, geschreven in het rood of het groen.

Wanneer het woord groen was, kregen de proefpersonen de opdracht om aan het bijbehorende scenario te denken. Wanneer het woord rood was, moesten ze juist vermijden te denken aan het scenario. Met deze procedure, die vaak gebruikt wordt in onderzoek naar het geheugen, trainden de onderzoekers de proefpersonen als het ware om specifieke informatie of details te vergeten. Ze wilden zo nagaan of vergeving invloed heeft op dit proces van vergeten.

De proefpersonen die de misdaad van anderen tijdens het eerste deel van het experiment vergeven hadden, bleken meer details uit het scenario te vergeten wanneer ze tijdens het tweede deel opdracht kregen om te vergeten. De proefpersonen die de dader niet vergeven hadden, vergaten de scenario’s niet, zelfs niet wanneer ze daartoe de opdracht kregen.

De resultaten tonen aan dat vergeving het gemakkelijker maakt om opzettelijk iets te vergeten doordat het de individuen helpt om de details te verdringen in verband met het onrecht dat hen is aangedaan. En hoewel echte vergeving moeilijk te bereiken kan zijn, tonen de bevindingen aan dat eens de wandaad vergeven is, het als gevolg daarvan makkelijker wordt om te vergeten.

Tegelijkertijd pleit dokter Noreen voor meer onderzoek, want er valt nog genoeg te ontdekken als het gaat om vergeven en vergeten. “Het is aannemelijk dat de relatie tussen vergeving en vergeten tweerichtingsverkeer is en over een langer tijdsbestek veel complexer is. We hopen dat toekomstig onderzoek interventies toetst die gebaseerd zijn op vergeven en vergeten, en zo leidt tot krachtige therapeutische gereedschappen die mensen helpen om op een meer effectieve manier te vergeven en vergeten.”