“Afrikaans lijkt Nederlandser dan het Nederlands”

Vandaag verschijnt het “Groot Woordenboek Afrikaans en Nederlands”. Volgens hoofdredacteur en professor Lexicologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam Willy Martin gaat het zichzelf verkopen. “We zijn gefascineerd door het Afrikaans, het spreekt tot onze verbeelding.”

Hoewel we het Afrikaans redelijk goed kunnen verstaan, lijkt het nog amper op het Nederlands. “Het Afrikaans wordt op 12.000 kilometer van ons gesproken, het lijkt zo op onze taal, maar het is toch zo verschillend”, aldus Martin in het programma “Vandaag” op Radio 1. “Het is ook veel beeldrijker. Verkleurmannetje bijvoorbeeld betekent kameleon.”

Daarnaast voelt het Afrikaans voor Nederlandstaligen veel puurder aan. “Het lijkt Nederlandser dan het Nederlands. In computertaal bijvoorbeeld.” Nederlandstaligen hebben vaak de neiging om onmiddellijk Engelse computertermen over te nemen, in het Afrikaans is dat niet het geval. “Zuid-Afrikanen zeggen rekenaar in plaats van computer en spreken niet over een laptop maar zeggen skootrekenaar”, aldus Martin.

Toch staat ook het Afrikaans niet vrij van Engelse invloeden. “Als mensen informeel onder elkaar praten, hoor je vaak dat ze het Afrikaans mengen met het Engels.” Dat is een logische evolutie. Tot begin jaren 90 was het Afrikaans in Zuid-Afrika de dominante taal naast het Engels. “Na het einde van het Apartheidsregime, is het Afrikaans slechts een van de tien officiële talen geworden.”

Het Afrikaans

In de 17e eeuw brachten de Nederlanders het Nederlands naar Zuid-Afrika en Namibië. Hoewel de schrijftaal nog tot 1925 op het Europese Nederlands gebaseerd was, leidde de spreektaal al sinds 1740 een eigen leven.

Het Afrikaans piekte toen het, naast het Engels, de dominante taal was in het Apartheidsregime. Dat was het officiële systeem van rassenscheiding zoals het in Zuid-Afrika en Namibië bestond tot 1990.

Door verschillende invloeden van onder meer het Portugees, het Frans en tegenwoordig vooral door het Engels lijkt het Afrikaans zowel grammaticaal als op het gebied van spelling steeds minder op het Nederlands.

Het Afrikaans wordt momenteel nog door zo’n 7 miljoen sprekers als eerste taal gesproken. Ter vergelijking: het Nederlands is voor zo’n 23 miljoen mensen de moedertaal.

Meest gelezen