Et Renault créa la Quatrelle (de R4)

Naast de Beatles, Brigitte Bardot en het Volkswagen-busje was de R4 een van de iconen van de "Golden Sixties". De auto ontstond in 1956 in het brein van Renault-topman Pierre Dreyfus die een antwoord wou op de toen overal rondbollende 2CV -of bij ons 2PK- van rivaal Citroën.

Dreyfus wou "une voiture blue-jeans", een auto die voor alles en nog wat gebruikt kon worden, maar bovenal erg goedkoop was (350.000 oude Franse frank, of 100.000 Belgische frank) waardoor hij binnen het bereik zou komen van het modale Franse gezin. Die in de jaren 50 nog utopische droom, werd begin augustus 1961 realiteit met de voorstelling van de R4 of ook 4L Quatrelle (vier vleugels) genoemd. 

"Eenvoud zonder franjes" was het opzet. Een stootkar op vier wielen kreeg een carrosserie, een motor, vier zetels met het comfort van houten bistrostoelen en een stuur. Daarna gooide Renault er alles uit wat niet essentieel was, en wat overbleef was de R4.

Die was beschikbaar in motorversies van 603 tot 1108 cc, waar de R4 nog verrassend goed mee vooruitkwam en de versnellingspook was een stok die uit het dashboard moest getrokken en gedraaid worden. Naast prijs en ruimte waren ook de neerklapbare achterbank, de uiterst zachte ophanging en minimale onderhoudseisen pluspunten. Net als alle Franse auto's uit die tijd was roest de zwakte.

Het Franse publiek en de rest van de wereld gingen meteen overstag; niet omdat hij zo mooi was, wel omdat hij praktisch was. De R4 was niet de eerste poging om de "automobile" betaalbaar te maken voor Jean met de klak, maar wel de eerste waar je ook nog iets in kon zetten.

Anders dan de Citroën 2PK, de Fiat 500 of de VW Kever was de R4 niet klein. Achter de achterklep wenkte een grote ruimte met vlakke laadvloer. In de auto kon je een gezin met bagage en hond kwijt en in promotiefilmpjes werden zelfs een ezel en balen stro vervoerd. De R4 sloot naadloos aan bij de nieuwe tijden in de jaren 60, waarin de democratisering volop toesloeg.

De "werkmens" kon nu ook een auto kopen en op reis gaan en het shoppen in warenhuizen werd een trend. Ook voor dat alles was de R4 geknipt. Loodgieters, timmermannen en andere vaklui zagen er dan weer er een prima kleine bestelwagen in. Politie en gendarmerie en onze Belgische Touring Wegenhulp vielen massaal voor de R4. Renault bracht bovendien een speciale designversie voor vrouwen uit (de Parisienne), die toen -hoe revolutionair!- ook achter het stuur kropen. Voor de avontuurlijke zielen waren er de versies Safari en Rodeo en nadien kwamen er ook meer luxueuze versies. 

In de jaren 70 begonnen "pa en ma" hun heil te zoeken in wat beter uitgeruste auto's en kwamen de goedkope Japanners op de markt. De ietwat meer luxueuze R6 moest de opvolger worden, maar de R4 bleef zo populair dat Renault hem in productie hield.  

Intussen was namelijk een nieuw publiek opgedoken: dat van jongeren die niet enkel op eigen benen wilden staan, maar ook eigen wielen wilden en daarvoor was de goedkope en praktische R4 uiterst geschikt. Je kon ermee met vrienden op vakantie, er was plaats zat voor tenten, slaapzakken en kookmateriaal en voor wat bakken bier.

Om het prehistorische uitzicht wat te temperen, verzon Renault af en toe een facelift. De reputatie van de oude kar steeg eind de jaren 70 nog toen een 4x4-versie van de Quatrelle derde werd in de woestijnrally Parijs-Dakar. 

In 1993 -ja, u leest dit goed!- kondigde Renault het einde van de productie aan. Eind '94 rolde in Slovenië de laatste van de meer dan acht miljoen R4's van de band. Het is daarmee na de Volkswagen Kever en de Ford T het meest verkochte automodel ooit. Als de opvolgers worden de kleinere R5, de Twingo en de Kangoo genoemd. En voor wie "the real thing" niet kan missen, zijn er nog hopen R4's en onderdelen te koop op het net en in elk land zijn er clubs van gelijkgezinde R4-fanaten die hun sixties of seventies-gevoel niet kunnen loslaten.