Culturele beschavingsmars op Den Haag

De Nederlandse kunstwereld voert actie. In een mars lopen kunstenaars dit weekeinde naar het Malieveld in Den Haag. Heel Nederland moet horen en zien dat het kunstbeleid van de regering-Rutte tot kaalslag leidt, zeggen de organisatoren. Honderden Nederlandse kunstenaars of kunstenaars die veel in Nederland werken lopen mee. Onder hen Johan Simons, Ivo van Hove, Pierre Audi, Hans Kesting, Dick Maas en Ramsy Nasr.

De Nederlandse Tweede Kamer praat maandag over de bezuinigingsvoorstellen van staatssecretaris Zijlstra. Volgens de kunstensector kosten de plannen van Zijlstra honderden banen. Het totale budget van de cultuurbegroting in Nederland is 900 miljoen euro per jaar. Vanaf 2013 moet de sector het met 700 miljoen doen. De beschavingsmars moet de politici op andere gedachten brengen.

Zijlstra wil verschillende orkesten opheffen, anderen moeten fuseren. Alle cultuurinstellingen moeten efficiënter gaan werken (5 procent, zo staat letterlijk in de plannen). De cultuurkaart waarmee jongeren korting kregen op voorstellingen wordt afgeschaft, het Nationaal Historisch Museum komt er niet. De Nationale Reisopera verliest het grootste deel van haar budget. En zo wordt uit de hele kunstensector in Nederland het bedrag bij elkaar geschraapt.

De "cultuur" in Nederland moet niet alleen efficiënter, het moet ook commerciëler. Instellingen moeten veel meer samenwerken met het bedrijfsleven, bijvoorbeeld. Premier Rutte zegt dat de instellingen niet langer met de rug naar de sector en de open knip naar Den Haag moeten staan, ze moeten zich omdraaien.

Randstad tegen regio

Op de plannen is van alle kanten kritiek. Ze zorgen ook voor verdeeldheid binnen de kunstwereld. De regio voelt zich veel harder gepakt dan de Randstad. De opera in Amsterdam hoeft nauwelijks in te leveren, terwijl de instellingen in het zuiden en het oosten niet meer op dezelfde manier als nu kunnen blijven voortbestaan.

De beschavingsmars begon vrijdag op het Waddeneiland Terschelling. Daar wordt het theaterfestival Oerol gehouden. De organisatie van het festival noemt de bezuinigingen de grootste kunstroof uit de geschiedenis. Zo’n vijfduizend mensen vormden op het strand van het eiland een kruis. Ze liepen daarna het water in, richting Den Haag.

De mars wordt vervolgd in Rotterdam. Zondag is de actiebijeenkomst in het museum Boijmans van Beuningen en vandaar uit vertrekt de stoet naar Den Haag. Overnachten kan in Haagse theaters.

Ook acties in het buitenland

Ook Nederlandse kunstenaars in het buitenland voeren actie. In de krant New York Times stond een grote advertentie van Dutch Artists 2011. De groepering wil de wereld wakker schudden met de advertentie.

"De vernietigende bezuinigingen van de Nederlandse regering zullen ook internationaal negatieve gevolgen hebben", zeggen de Artists. In de advertentie staat daarom een oproep aan de lezers om uit protest tegen de bezuinigingen niet naar Nederland te komen: "Do not enter The Netherlands - Cultural Meltdown in progress."

Of de acties de bezuinigingsplannen zullen beïnvloeden is zeer de vraag. Staatssecretaris Zijlstra had voor zijn plannen advies gevraagd bij de Raad voor Cultuur. De adviezen van deze Raad heeft hij uiteindelijk links laten liggen, om tot verbijstering van de Nederlandse kunstensector de plannen te presenteren waar nu zo veel opstand tegen is.

Joris van de Kerkhof is correspondent in Nederland.

Meest gelezen