676 mensen werden vorig jaar geëxecuteerd

Wereldwijd zijn er 20 landen die de doodstraf nog uitvoeren. Dat is een kleine verbetering want in 2010 waren er nog 23 landen die de doodstraf uitvoerden, 10 jaar geleden zelfs 31 landen. In de andere landen bestaat de doodstraf vaak nog, maar wordt die omgezet in een (levenslange) gevangenisstraf.

Hoewel er minder landen zijn die veroordeelden terechtstellen, is het aantal executies wel gestegen in 2011. De 20 landen "blijven hardnekkig vasthouden aan de doodstraf", meldt Amnesty International in haar jaarverslag. En ze "deden dat op grote schaal", vooral in het Midden-Oosten.

Irak (minstens 68), Iran (360), Saoedi-Arabië (82) en Jemen (41) staan in voor 99 procent van alle vastgestelde executies in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. In die regio zijn er 558 gerapporteerde executies, maar het werkelijke aantal ligt allicht een stuk hoger door de politiek onstabiele situatie in enkele landen.

Het voortdurende geweld in Libië, Syrië en Jemen maakt het moeilijk om aan cijfers te geraken. Voor Libië is er zelfs helemaal geen gerechtelijke informatie, bovendien staat het volgens Amnesty International vast dat er ook buitengerechtelijke executies zijn gebeurd.

Het hoge cijfer in het Midden-Oosten komt er volgens Amnesty door heel wat oneerlijke processen. "Heel wat landen folteren gevangenen om hen zo tot bekentenissen te dwingen. Heel wat doodstraffen worden ook uitgesproken voor niet geweldddadige misdrijven," zegt Lore Van welden van Amnesty International.

"In Iran bijvoorbeeld kan je de doodstraf krijgen voor overspel of homoseksualiteit, in Saoedi-Arabië voor hekserij. In heel wat landen staat ook de doostraf op allerhande drugsdelicten."

Vorig jaar werden vier methodes gebruikt: onthoofding, ophanging, dodelijke injectie en de kogel. De misdrijven waarvoor mensen geëxecuteerd werden zijn overspel en homoseksualiteit in Iran, godslastering in Pakistan, hekserij in Saoedi-Arabië en drugsdelicten in meer dan tien landen.

In de VS waren er 43 executies, in Wit-Rusland 2. In de VS heeft de staat Illinois wel de doodstraf afgeschaft vorig jaar. Het is daarmee de 16e staat in de VS die de doodstraf niet meer toepast. De staat Oregon kondigde een voorlopige opschorting aan.

Een grote kanttekening bij de executiecijfers is dat de executies in China niet zijn meegerekend, omdat China geen correcte cijfers publiceert, volgens Amnesty. De mensenrechtenorganisatie spreekt van "vermoedelijk duizenden executies in China" en beschouwt de Chinese cijfers als een "zware miskennning van de realiteit". Daarom publiceert Amnesty sinds 2009 geen cijfers meer over dat land.

Positief nieuws is wel dat China voor 13 misdrijven de doodstraf heeft geschrapt. Het gaat vooral over witteboordcriminaliteit.

Ook de cijfers van Noord-Korea zijn niet meegerekend, omdat die niet beschikbaar zijn.