Wil de laatste normale mens het licht uitdoen aub? - Kristien Bonneure
Wie houdt de pen vast?
Zeven op de 10 wetenschappers die aan de DSM 5 meeschreven, zouden banden met de farmaceutische industrie hebben. Enkele jaren geleden toonde Trudy Dehue in haar boek ‘De depressie-epidemie’ al overtuigend aan hoe de criteria voor depressie precies op maat van de antidepressivafabrikanten werden geformuleerd in een vorige editie van de DSM. Het valt te vrezen dat het er niet op verbeterd is. En for the record: psychotherapie wordt in ons land nog altijd niet terugbetaald, laat staan andere therapieën die niet uit pillen bestaan.
Nog iemand een symptoom?
Wat er al is uitgelekt uit die nieuwe DSM doet het ergste vermoeden: nog meer criteria, symptomen, etiketten en stoornissen. Het is een “labelingsmachine”, zei psychiater Marc Calmeyn in De Morgen. En één van de vaders van de vorige editie, Allen Frances, klinkt in Knack als een leerling-tovenaar die toegeeft dat zijn brede definitie van autisme uit de hand is gelopen. En dat ADHD volkomen onterecht een epidemie is geworden.
De medicalisering zet zich met rasse schreden door. Rouwen bijvoorbeeld. Vroeger was er een officieel ‘probleem’ na twee maanden down zijn, volgens de nieuwe DSM-5 al na enkele weken. Moeder dood? Nie neuten, daar draaien we een pilletje voor.
En zo heeft iedereen wel wat. “Ooit een normaal mens ontmoet? En beviel ‘t?” vroeg Simon Carmiggelt al vele jaren geleden. Ik heb nog een paar suggesties voor de DSM-makers. Ik heb namelijk ook een paar mentale kwalen.
Keuzestress
“Vijftien soorten ketchup. Vanwege dat soort dingen wilde ik weg uit deze wereld”. Zo begint het prachtige dagboek van Sylvain Tesson, een Franse filosoof die zes maanden in zijn eentje in Siberië verbleef. Neen, beste psy, het is niet dat ik alles tegelijk wil. Ik kan wel degelijk kiezen, maar zoveel tijd verliezen in een winkel, daar is het leven echt te kort voor.
Special K Sensations Aardbei of Natuur? Yoghurt, Straciatella, Pure Chocolade, Melkchocolade, Original, Hazelnoten en Amandelen, Drie Granen en Noten of Appel Crumble? Grapefruit Tonic, Citrus Mint Fresh of Fruity Passion Shampoo?
Verpakkingsagonie
Heb ik uiteindelijk gekozen, krijg ik het pak/de doos/de tube/de flacon niet open. Zelfs al staat er uitleg, met pijltjes in de afscheurrichting en grote letters: hier trekken, eerst duwen, dan draaien. Terwijl de enige nuttige instructie zou moeten luiden: gebruik uw tanden! Of ben ik de enige bij wie het alu stripje op een brikpak niet meewil?
Openbaarvervoersfrustratie
“Gelieve ons hiervoor te verontschuldigen” is de zin die ik het vaakst hoor op het perron. Een verlammend fatalisme overvalt me, terwijl ik eigenlijk snel en efficiënt hoor na te denken: wat zijn de alternatieven, ben ik dan nog op tijd, heb ik een paraplu mee?
Functioneringsgespreksmoeheid
Niet meteen angst voor die jaarlijkse pantomime, waarbij de baas baas speelt en de werknemer werknemer. Eerder een hoofdpijnverwekkende en slepende déjà-vu. Duurt een dag of wat.
IT-driftbui
Ik zou al die minuten eens moeten optellen dat ik (50% opstandig, 25% vernederd, 20% teleurgesteld, 5% sarcastisch) naar een minuscule zandloper of een eeuwig ronddraaiend cirkeltje zit te turen op een computerscherm. Als een koe naar een stoomtrein! ‘Er is een niet-toegestane wijziging aangebracht aan Windows’. ‘Transcoding failed’. ‘Critical error’. Allemaal samen te vatten onder: ‘Computer says no’.
Premenstrueel syndroom
Als het het lot van mannen was geweest, was het betaald verlof eeuwen eerder ingevoerd. Ik stel voor: een week per maand. En door het ziekenfonds terugbetaalde tampons.
Verlangen
Naar vroeger, naar later. Naar ver weg en naar dichtbij. Naar anders en beter en groener aan de andere kant van de heuvel. Kan geweldig zeer doen van binnen.
Een gebroken hart en andere kwaaltjes
Gebroken, gelijmd, meervoudig gebarsten en scheef weer aaneengegroeid: chronisch is het alleszins. En tenslotte: compulsief neuspeuteren; bomen- en boekenverslaving; theemanie; een fobie voor walking dinners, netwerken en socializen; een fysieke afkeer van lawaai en luid gepraat. Ik heb het allemaal. Kom ik nu ook in dat boek?
Normaal
Nee, even serieus: die DSM 5 lijkt me schadelijk voor de gezondheid. Van mens en maatschappij.
Wijze Trudy Dehue zei in een recent interview : “We zouden tot een beleid kunnen komen dat enerzijds meer gericht is op verschillen aanvaarden en zoeken naar de speciale talenten van mensen. Anderzijds zouden we meer aandacht kunnen besteden aan omstandigheden waarin mensen floreren of juist niet”.
Zo eenvoudig is het. Het enige label waar ik in geloof is ‘normaal’.
(De auteur werkt voor www.cobra.be, de cultuurwebsite van de VRT)