Draaikont Obama! - Kristien Bonneure
Het is natuurlijk vreemd om met je vroegere opvattingen geconfronteerd te worden (bijvoorbeeld via brieven, dagboeken, foto’s) en soms schaamt een mens zich voor wat nu, in de achteruitkijkspiegel, onbezonnen en ongefundeerd lijkt, maar op dàt moment verdedigbaar was. Denk aan de moeder die eerst pro-multicultureel onderwijs was maar van een kale reis thuiskwam en d’r kind nu in een witte school stopt. Stemt u nog op dezelfde partij als toen u achttien was?
Invloed
Je opvattingen evolueren onder invloed van een veranderende realiteit, onder invloed van andere mensen, en omdat je zelf ‘older, sadder and wiser’ wordt. Een groot deel van de samenleving is er trouwens precies op gericht om je van idee te DOEN veranderen, van de relativiteitstheorie leren begrijpen tot een nieuw merk chocolade uit te proberen. Leraars, reclamemakers, predikanten, psychiaters, journalisten konden wel inpakken als we altijd 100% hetzelfde dachten en deden. De economie speelt in op ons draaikontgedrag. Je hebt het recht om van mening te veranderen en je net gekochte spullen te ruilen voor iets wat je beter lijkt.
Je kunt je standpunt of keuze nooit in stenen tafelen beitelen, omdat je de omstandigheden nooit allemaal kunt kennen en controleren. Alles verandert, voortdurend, gelukkig maar. Laten we geen voorbeeld nemen aan mensen die dubieuze regels naleven (en aan anderen opleggen) alleen maar omdat die nu eenmaal eeuwen geleden te boek werden gesteld. Er zijn ook veel te veel lieden die informatie, argumenten en bewijzen naast zich neerleggen, omdat die niet in hun denkkadertje passen.
Verrader!
Politici horen blijkbaar bij een andere mensensoort. De media verzamelen hun uitspraken in de stiekeme hoop hen ooit te kunnen confronteren met een tegenstrijdigheid. “Ja maar, drie jaar geleden zei u dit en nu dàt”. Iemand die een bochtig parcours rijdt wordt genadeloos uitgespuwd. Verrader! Flip-flop! Turncoat! U-turn! Volte face! Iemand die niet alleen van standpunt, maar ook van partij switcht is in de ogen van velen voor eeuwig en een dag een kazakkendraaier en een overloper. Akkoord, er zijn grenzen. Als een politicus (m/v) zijn huik naar de wind hangt, uit puur opportunisme of ‘strategie’, dan verdienen noch zijn oude noch zijn nieuwe meningen respect.
Maar veranderen van gedacht is wel des mensen. Er schieten mij een paar liberalen te binnen. Guy Verhofstadt, zou die zich schamen voor wat hij in z’n jeugdige overmoed in het Burgermanifest schreef? Of neem nu econoom Paul De Grauwe, ooit donkerblauw, maar intussen fel afgebleekt van het vele wassen.
Waar ligt mijn rode lijn die nooit ofte nimmer zal worden overschreden? Ik durf daar geen antwoord op te geven. De Marx Brothers wel, een ontluisterend en tegelijk menselijk antwoord. “Hier zijn mijn principes”, zei Groucho. “Maar als u er niet van houdt, dan heb ik er hier een paar andere”.
(Kristien Bonneure werkt voor www.cobra.be, de cultuurwebsite van de VRT).