Gevolgen stress worden mogelijk genetisch doorgegeven
Ernstige stress en traumatische gebeurtenissen vormen een groot gevaar voor de gezondheid. Dat wisten we al. Maar het kan ook doorgegeven worden aan de volgende generaties. Bij kinderen van Vietnamveteranen is bijvoorbeeld een hoger zelfmoordcijfer vastgesteld. En niet alleen sociale factoren, zoals de opvoeding, spelen een belangrijke rol daarin, maar wellicht ook onze genen. Onderzoekers aan de universiteit van Zürich hebben ontdekt dat stress in zekere zin ons DNA kan aantasten. Een traumatische ervaring kan namelijk “epigenetische factoren” achterlaten die de werking van ons DNA beïnvloeden.
De universiteit van Zürich deed het onderzoek op muizen. Daarbij werden jonge muisjes gescheiden van hun moeder en blootgesteld aan stressvolle situaties. Dat gebeurde elke dag op verschillende tijdstippen zodat de moeder haar kleine muisjes niet kon troosten. Wat bleek? De mannelijke muisjes begonnen depressief gedrag te vertonen, maar vooral: in hun sperma werd een grotere hoeveelheid van 5 micro-RNA’s gevonden.
RNA (Ribonucleïnezuur) is vergelijkbaar met DNA en vormt er, samen met proteïnen, de essentiële bouwstenen van alle bekende levensvormen mee. Een van die RNA’s is gekoppeld aan stress en de regulering van ons metabolisme. De verandering in het aantal RNA’s beïnvloedde de cellulaire processen bij de muizen.
Bij de nakomelingen van de getroffen muisjes werd in het bloed en de hersenen opnieuw een abnormaal hoog aantal van de desbetreffende RNA’s gevonden. En ook zij vertoonden stresssymptomen, hoewel ze nooit onderworpen werden aan de stressvolle situaties.
“We zijn er voor het eerst in geslaagd om aan te tonen dat traumatische ervaringen het metabolisme op lange termijn beïnvloeden en dat de veranderingen genetisch erfelijk zijn", zegt professor Isabelle Mansuy, die het onderzoek leidde. "De effecten waren tot in de derde generatie te zien." Het team in Zurich gaat nu onderzoeken of een dergelijke transmissie ook bij de mensen gebeurt. “Het zou ons kunnen helpen om stressgevoeligheid en het risico op psychiatrische stoornissen op te sporen”, laat Mansuy weten.