"Groen is klaar om de handen vuil te maken"

Tijdens deze paasvakantie heeft "Reyers politiek" een gesprek met alle partijvoorzitters over de ideologie van hun partij. Voor Groen wordt partijvoorzitter Wouter Van Besien vergezeld door Meyrem Almaci, fractieleidster in de Antwerpse gemeenteraad, Kamerlid en lijsttrekker in Antwerpen voor de Kamer.

Het mag niet verbazen dat Van Besien en Almaci voor het etiket "de groenen" kiezen. "Ecologisten kon ook maar ecologisme is eigenlijk een brede maatschappelijke stroming en ecologie is een academische wetenschap", aldus Van Besien. "De groenen dat zijn politici. Wij willen beleid voeren, onze handen vuil maken. Het is een brede term om ook op internationaal vlak gelijkaardige partijen te omschrijven".

Met de verklaring van de keuze lijkt de toon ook meteen gezet. "Groen is klaar om mee te besturen". De begrippen "solidariteit", "rechtvaardigheid" en "duurzaamheid" blijken daarbij de basis te vormen om het groene beleid te ontwikkelen.

"Als je die begrippen mengt kom je uit bij een kwaliteitsvol leven", stelt Almaci. "En "levenskwaliteit" nastreven betekent ook dat je rekening houdt met al je medemensen en met de generaties die volgen. Niet enkel hier in België maar over de hele wereld. Dat is de essentie".

Die essentie maakt van Groen naar eigen zeggen ook een internationale partij. "Dat internationale aspect zit in ons DNA omdat we erkennen dat wat we hier doen ook implicaties heeft voor wat er aan de andere kant van de wereld gebeurt", aldus Almaci.

"Hongersnood hoeft bijvoorbeeld niet te bestaan, dat is iets wat we kunnen verhelpen, niet enkel door hier voldoende aandacht te geven aan ontwikkelingssamenwerking maar ook door stil te staan bij de keuzes die we maken op het vlak van een meer duurzame voedselproductie, een rechtvaardige verdeling van dat voedsel, enzovoort". 

De groene idealen vertalen naar de ideologische taart, die elke partij in "Reyers politiek" krijgt aangereikt, blijkt voor Groen bovendien niet evident. "Eigenlijk is dit een taart van de vorige eeuw", stelt Van Besien. "Er is namelijk een belangrijke dimensie die ontbreekt. Een dimensie die gaat over al dan niet duurzaam zijn. Onze partij is juist ontstaan om die duurzaamheid op de kaart of op de taart te zetten".

"Als ik dan toch moet kiezen, plaats ik de ideologie van onze partij, op de breuklijn tussen markt en staat, eerder naar de kant van de staat", vervolgt Van Besien. "Ik vind immers dat onze economie op dit moment te vrij gelaten wordt. En dat leidt tot heel wat excessen. De markt moet dus de nodige bijsturing krijgen".

Op de as tussen individu en gemeenschap schuift Van Besien zijn partij richting gemeenschap. "Maar ook niet te ver. De gemeenschap moet het individu in staat stellen om eigen keuzes te maken".

Om de ideologie van hun partij te benadrukken, kozen Van Besien en Almaci resoluut voor een citaat van de voormalige Zuid-Afrikaanse president Nelson Mandela. "It always seems impossible until it's done".

"Als groenen krijgen wij vaak te horen, dat wat wij willen verwezenlijken, eigenlijk niet kan", legt Van Besien uit. "Maar het blijkt dan toch wel altijd te kunnen. Kijk maar naar hernieuwbare energie bijvoorbeeld. Een groot deel van onze energie wordt nu door wind en zon opgewekt. Als je dat 15 jaar geleden had voorspeld, dan had iedereen ontkennend gereageerd".

"Mandela vocht ook tegen alle mogelijke vormen van uitsluiting", vult Almaci aan. "Ik herinner me dat ik als kind bij de bakker stond te wachten toen een vrouw me voorbij stak in de wachtrij. Die vrouw maakte daarbij een discriminerende opmerking waar niemand op reageerde".

"Die discriminatie is voor een deel de reden waarom ik in de politiek ben gestapt", besluit Almaci. Om te vechten voor diegenen die uitgesloten worden om wie ze zijn".

"Groen is klaar om mee te besturen". Het is een uitspraak die sommigen misschien een bittere nasmaak in de mond bezorgt. In 1999 besloot de groene partij - toen nog Agalev - immers ook om mee te besturen in de federale en de Vlaamse regering. Een regeringsdeelname die de partij na vier jaar bijna fataal werd.  

Een periode van herbronning brak aan en die vertaalde zich onder meer in Groen!, een nieuwe naam. "Die herbronning was toen nodig", stelt Van Besien. "De partij moest toen affirmatief naar voor treden. Er was bovendien ook maar een jaar de tijd omdat er in 2004 al nieuwe verkiezingen georganiseerd werden".

"Ik wil trouwens het uitroepteken in Groen! ook in de vergeetput gooien", gaat Van Besien voort. "Ik heb het trouwens als voorzitter zelf ook geschrapt". Volgens Van Besien werd het leesteken al te vaak een symbool voor een schreeuwerige en belerende vinger.

Een etiket waar de partij zich niet meer mee wil associëren. "We zijn een partij die naar mensen wil luisteren, we hoeven niet te schreeuwen om iemand te overtuigen. Wij zijn ook een politieke partij die beleid wil voeren, we zijn geen moralisten".

Groen lijkt dus herboren. "Maar de fundamenten uit de beginjaren zijn wel dezelfde gebleven", stelt Van Besien. "Een economie die geen rekening houdt met wat het milieu en de mens aankan, die botst tegen de muur".

In de ideale wereld van Groen luidt het eerste artikel van de grondwet: "Elke mens, nu en in de toekomst, heeft recht op een goed leven in een aangename, gezonde leefomgeving". 

Meteen lijkt zo de cirkel ook rond. "Ik kom hier terug op wat ik eerder al zei", stelt Almaci. "Het is belangrijk dat mensen alternatieven hebben om hun leven uit te bouwen op een goede manier. De kwaliteit van leven zit echt in het DNA van onze partij".

Of die ideale wereld van Groen ook na 25 mei werkelijkheid kan worden blijft natuurlijk de vraag.  "Ik ga er van uit dat de drie traditionele partijen - CD&V, OpenVLD en SP.A - graag de regeringen zullen vormen en als ze een meerderheid halen, dat ze dat ook zal lukken", analyseert Van Besien. Maar ik denk ook dat Groen een "game changer" kan zijn als we sterk genoeg zijn om in die regeringen in te breken".