"Kandidaat-Commissievoorzitters zullen kiezers niet sterk beïnvloeden"

Dat vijf politieke families naar de Europese verkiezingen trekken met een uitgesproken kandidaat om de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie te worden, "zal, voorzichtig gesteld, het gedrag van de kiezers niet sterk beïnvloeden". Herman Van Rompuy zegt dat in een interview met de krant Süddeutsche Zeitung. "Het onderscheid tussen het Europees Parlement en zij die de echte beslissingen nemen, is de burger zeer duidelijk."
AP2013

Van Rompuy heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat hij geen voorstander is van het werken met "Spitzenkandidaten". De verschillende politieke families stelden een topkandidaat aan om de kiezer duidelijkheid te verschaffen over wie ze graag de Europese Commissie laten leiden na de verkiezingen. Vroeger werd dat beslist door de Europese leiders, maar voor het eerst moeten zij nu ook "rekening houden" met de uitslag van de verkiezingen van het Europees Parlement, zo staat het in het Verdrag van Lissabon.

"Ik ben geen hartstochtelijke aanhanger van het idee om met topkandidaten te werken", laat Van Rompuy zich dinsdag kritisch uit. "Dit zal, voorzichtig gesteld, het gedrag van de kiezers niet sterk beïnvloeden. Volgens de Belg laat de kiezer zich in grote mate door andere zaken leiden, zoals nationale gevoeligheden, die niets met Europa of met de topkandidaten te maken hebben. De vijf kandidaat-Commissievoorzitters zullen ook niet meer kiezers naar de stembus lokken, verwacht Van Rompuy.

Een uittreksel van het interview werd het voorbije weekend reeds gepubliceerd en leverde Van Rompuy verschillende kritische reacties op. De fractieleider van de socialisten in het Europees Parlement, de Oostenrijker Hannes Swoboda, twitterde bijvoorbeeld dat hij de uitlatingen "schandalig" vond.

De christendemocratische topkandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker,  zegt dat het klopt dat die functie nog altijd door de staatshoofden en regeringsleiders voorgedragen zal worden. Maar "aan de democratische meerderheid in het Europees Parlement kunnen ze niet meer voorbij."

"Op 25 mei kunnen de burgers voor de eerste maal zelf beslissen wie in de komende vijf jaar het uitvoerend orgaan van Europa leidt", schetst Juncker de inzet. "Met de verkiezing van de topkandidaten is ook in Europa de democratische tandpasta uit de tube. Op dat vlak is er geen weg meer terug."

De Luxemburger voegt er wel aan toe dat "deze eerste keer alles natuurlijk nog niet perfect zal verlopen". Toch is de situatie helemaal anders dan vijf jaar geleden. "De pers bericht over de topkandidaten, over de punten die ze gemeenschappelijk hebben en over hun onderlinge verschillen, zowel op persoonlijk als op inhoudelijk vlak. Dat alleen maakt Europa een stuk democratischer."

Meest gelezen