Wilders moet zich voor rechter verantwoorden

Rechters, openbaar ministerie en verdediging bespreken dan wat ze gaan bespreken als de rechtszaak echt gaat beginnen later dit jaar. Ze spreken af welke getuigen en welke deskundigen kunnen worden opgeroepen. Het is de start van een rechtszaak waarin waarschijnlijk pas over een jaar een uitspraak wordt gedaan.

De zaak is extra ingewikkeld omdat het openbaar ministerie er in eerste instantie niets voor voelde om de politicus voor de rechter te brengen. Pas nadat ze door het Gerechtshof werden gedwongen om strafvervolging in te zetten, gingen de aanklagers overstag.

De afweging van het Gerechtshof was als volgt: "Het hof komt tot de conclusie dat de wijze waarop het maatschappelijk debat verloopt over controversiële kwesties, zoals de immigratie- en integratiepolitiek, weliswaar in principe niet tot het terrein van het recht behoort, maar dat dit anders wordt als fundamentele grenzen worden overschreden. Dan komt ook het strafrecht in beeld."

Concreet wordt Wilders nu vervolgd vanwege groepsbelediging en haatzaaien tegen Marokkanen en niet-westerse allochtonen. Hij vergelijkt de islam met het nazisme, de Koran met "Mein Kampf". “Ik heb genoeg van de Koran in Nederland. Verbied dat fascistische boek,” zei hij in De Volkskrant.

Hij vervolgde met: “De Koran is het Mein Kampf van een religie die beoogt anderen te elimineren.” In De Pers zei hij: “De grenzen dicht. Geen islamieten meer Nederland in.” In de aanklacht staan tientallen anderen uitspraken van de PVV-leider.

Er zijn in Nederland eerder politici geweest die zich voor de rechter moesten verantwoorden. Hans Janmaat, van de Centrum Democraten werd veroordeeld omdat hij aanzette tot haat tegen buitenlanders. De Centrum Democraten werden in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw gezien als extreemrechts.

Waar Janmaat in die tijd voor veroordeeld werd, lijkt tegenwoordig geen probleem meer in Nederland. Een andere politicus (Leen van Dijke van de RPF, een conservatief christelijke partij die later is opgegaan in de ChristenUnie) werd vrijgesproken nadat hij homoseksuelen op één lijn had gesteld met dieven.

Rechtsgeleerden en politici voeren felle discussies over de rechtszaak tegen Wilders. "De rechter mengt zich in het politieke debat", is de mening van tegenstanders van de zaak. Wilders zelf noemt het een politiek proces dat tegen hem gevoerd wordt.

Vorig jaar toen er nog een beslissing genomen moest worden over zijn vervolging, zei hij in de rechtszaal: "Voorop staat dat niemand boven de wet staat. Ik vind echter wel dat een politieke discussie in de politieke arena gevoerd moet worden, in de Tweede Kamer en dus niet in de rechtszaal. Er hebben bij de afgelopen verkiezingen een half miljoen mensen op mij en mijn partij gestemd en ik kom op voor de belangen van die burgers. Datgene wat ik doe, vloeit rechtstreeks voort uit mijn partijprogramma, op grond waarvan die mensen mij en mijn partij hun stem hebben gegeven.”

Mocht Wilders schuldig bevonden worden, dan kan hij een gevangenisstraf van maximaal twee jaar krijgen.

Joris van de Kerkhof is correspondent in Nederland