Gansch het volk - Kristien Bonneure

Ik ging zondag ter stembus met mijn hele buurt, stad, land. We the people, gansch het volk, tous les sissoyens zou Arno zeggen. Jong, oud, man, vrouw, kaftan en klak. En dat gaf me een zalig collectief gevoel.

Verkiezingsdag is een feestdag. Ook nu weer moest ik denken aan een hoogmis van lang geleden, toen er nog volk naar de kerk ging. Op zijn paasbest en te voet. Het was maar een kleine wandeling naar het stembureau, bij mij om de hoek in een zaal van het cultureel centrum, waar ik al tig keer spaghetti voor het goede doel naar binnen werkte. Ik zag de mensen toestromen, sommigen wapperend met dat witte papier, het toegangsticket van de democratie, wat zeg ik, een vrijkaart! Een melig mopje onderweg (ā€œvoor de goeie, hĆ©!ā€) hoorde erbij. Het cafĆ© was vroeg open; een ondernemend hotdogkraam klapte om negen uur al de luifel open. Stemmen hoort in de voormiddag, vind ik.

Een heuglijke dag, die volksverhuizing van acht miljoen mensen. De mededeling van mijn vader dat iederĆ©Ć©n (ā€œja, ook de nonnen!ā€) zijn huis uit moest op verkiezingsdag vond ik als kind al fascinerend. Intussen weet ik beter. EĆ©n op de tien komt niet, al dan niet met recht en reden. Jong grut onder de achttien mag de hele zondag in bed blijven liggen. Idem dito voor buitenlanders. Maar laat me even in de illusie dat iedereen meedoet.

In groep, van de wieg tot het graf

Nagenoeg alles wat we doen is gesegregeerd. We bewegen ons groepsgewijs door het bestaan, met gelijkgestemden, gelijkopgeleiden, gelijkverdienenden, collegaā€™s, familie, vrienden, seksegenoten. Saai! Op verkiezingsdag werd eens serieus aan die sneeuwbol geschud en vervaagden de scheidingslijnen voor heel eventjes. Ik ging stemmen, en ook de bejaarde man uit Verviers, die ik nimmer zal ontmoeten. Onze stem woog evenveel, ik voelde me met hem verbonden.

Er blijven zo weinig plekken over waar een echte doorsnee van de bevolking passeert. De lagere school? Tot het grote schisma na het zesde leerjaar. De trein? Daar kun je ook in eerste klasse gaan zitten. Bus en tram? Nee, daar zie ik nu eens nooit mannen in driedelige pakken. De markt, ja soms, de kermis, en het strand in de zomer. De cinema, bij sommige films. De buurtwinkel op de hoek. En dan nog. De file, ja dĆ Ć r staan we allemaal in, meer nog, collectief zijn we de file.

Op verkiezingsdag was er weinig onderscheid. Ik begaf me met mijn hele wijk richting stembureau. Die buurt is natuurlijk ook al een sociologisch gegeven. Een middenklasse-stadswijk, zonder sjieke villaā€™s met zwembad, maar ook geen krotwoningen. Maar ik zag toch een heel divers publiek ā€œaux urnesā€ trekken. Opvallend veel medeburgers van buitenlandse afkomst, zwarte dames in mooie kleurrijke jurken, een bejaarde tweeling in identieke kleren, elkaar moeizaam ondersteunend. Tussen twee haakjes, het ging snel en vlot, hier in Halle-Vilvoorde, nu we die waslijst van Brusselse lijsten niet meer achter ons aanslepen. En van vertraging omdat mensen zo nodig een stemfie moesten maken, was evenmin sprake.

Elk zijn gedacht

Ik zag eens een Brits reclamefilmpje voor een ziekenhuis. Je zag de gebruikelijke mensentuin in zoā€™n megakliniek, mensen die stappen en wachten. Na een poosje verscheen er bij hun hoofden een tekstballonnetje. ā€œIs net vader gewordenā€. ā€œOp bezoek bij terminaal zieke partnerā€. ā€œKreeg net te horen dat de bloedwaarden okee zijnā€. Opeens kregen die anonieme mensen een biografie. Was me dat schrikken.

Ik probeerde hetzelfde te doen vanop mijn bankje buiten het stembureau. DĆ t is een Vlaams Belanger. Mmm, een liberale familie, dacht ik. Ik zat er gegarandeerd naast, en het spelletje ging ook snel vervelen. Elk zijn gedacht. Het mooie aan verkiezingsdag is dat we allemaal onze mening kunnen geven, en dat al die acht miljoen meningen exact evenveel wegen. Gansch het volk, zonder onderscheid.

Gedurende een uur of acht lag de natie in een hangmat van gelijkheid en verwachting te zonnen. Tot ā€™s avonds de exitpolls en de resultaten begonnen te stromen en we weer verdeeld werden in percentages, taartpunten en gekleurde balkjes.

(Kristien Bonneure werkt voor www.cobra.be. Haar boek ā€˜Stil levenā€™ is net verschenen bij Lannoo.)
Ā 

Meest gelezen